GIÁO TRÌNH SINH LÝ BỆNH
TRUONG CAO DANG Y TE QUANG phái nam – KHOA NOI SINH LÝ BỆNH <Đại học tập Y Dƣợc Huế> <2008> BS NGUYEN DINH TUAN (ST) MỤC LỤC GIỚI THIỆU MÔN SINH LÝ BỆNH KHÁI NIỆM VỀ BỆNH 11 KHÁI NIỆM VỀ BỆNH NGUYÊN .19 KHÁI NIỆM VỀ BỆNH SINH .26 RỐI LOẠN CÂN BẰNG GLUCOSE MÁU 33 RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA LIPID .46 RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA PROTID 62 RỐI LOẠN CÂN BẰNG NƢỚC – ĐIỆN GIẢI 71 RỐI LOẠN CÂN BẰNG ACID - BASE .89 RỐI LOẠN ĐIỀU HÕA THÂN NHIỆT 108 VIÊM 118 RỐI LOẠN PHÁT TRIỂN TỔ CHỨC 134 SINH LÝ BỆNH QUÁ TRÌNH LÃO HÓA 147 Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page Chƣơng GIỚI THIỆU MÔN SINH LÝ BỆNH I Đại cưng cửng Định nghĩa Sinh lý bệnh lý học hay hotline tắt sinh lý bệnh học môn học nghiên cứu và phân tích chế vạc sinh, phạt triển ngừng bệnh; tức nghiên cứu biến đổi thể bị bệnh trình bệnh lý điển hình cuối để mày mò quy luật vận động bệnh nói tầm thường Theo Purkinje: “Sinh lý bệnh sinh lý thể bị bệnh“ Sinh lý bệnh nghiên cứu trƣờng vừa lòng bệnh lý nắm thể, phát mô tả thay đổi hoạt rượu cồn chức thể, quan, mô tế bào bọn chúng bị bệnh; từ rút quy giải pháp chi phối chúng, không giống với quy luật vận động lúc bình thƣờng: sinh lý bệnh học tập quan, phận ví dụ như Sinh lý bệnh tuần trả (Sinh lý bệnh quan) mặc dù nhiên, có rối loạn xảy những quan chức không giống nhƣ viêm gan, viêm cơ, viêm khớp bệnh lại diễn tiến theo quy mức sử dụng riêng nó: viêm gan không giống nhƣ viêm khớp tuy vậy bệnh lại tuân theo quy cách thức chung hơn, quy hiện tượng bệnh lý viêm nói phổ biến quy qui định lại đƣợc trình bày viêm (Sinh lý bệnh đại cương) từ bỏ việc nghiên cứu và phân tích quy luật hoạt động bệnh, quan, mang lại quy luật chuyển động trình bệnh lý điển hình nổi bật chung: Sinh lý bệnh học tìm cách bao gồm hóa để khám phá quy luật chuyển động bệnh nhƣ quy luật chuyển động nguyên nhân tạo bệnh, quy khí cụ phát sinh cải tiến và phát triển bệnh, trình lành bệnh nhƣ trình tử vong Tất khởi nguồn từ tƣợng tìm vấn đáp đề tò mò đƣợc bệnh ? bệnh đâu mà có ? bệnh tiến triển nhƣ nào? trình lành bệnh tử vong xảy nhƣ nào? nội dung môn học tập Nội dung đào tạo sinh lý bệnh gồm gồm hai phần: - Sinh lý bệnh đại cƣơng: gồm khái niệm quy giải pháp chung bệnh; sinh lý bệnh trình bệnh lý tầm thường Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page - Sinh lý bệnh quan: nghiên cứu thay đổi chức quan tiền bị bệnh II Vị trí, đặc thù vai trò môn học vị trí 1.1 Môn học tiền lâm sàng Sinh lý bệnh môn Giải phẩu bệnh nhì môn học tập tiền thân môn bệnh lý học xuất xắc nói giải pháp khác: trình trở nên tân tiến từ nghiên cứu đổi khác hình thái quý phái nghiên cứu chuyển đổi chức bệnh lý học, Sinh lý bệnh đƣợc xếp vào nhóm môn học tập tiền lâm sàng, sinh viên đƣợc học tập trƣớc thức học môn lâm sàng dự trữ bệnh 1.2 gốc rễ môn Sinh lý bệnh Sinh lý học tập Hoá sinh học nhì môn học tập sở liên quan trực tiếp quan trọng đặc biệt Sinh lý bệnh học ở kề bên môn học tương quan khác nhƣ di truyền học, miễn kháng học, vi sinh không tính ra, Sinh lý bệnh phải vận dụng kỹ năng và kiến thức nhiều môn kỹ thuật khác nữa, đề cập môn khoa học đặc điểm vai trò 2.1 đặc thù tổng hòa hợp Để làm cho sáng tỏ phân tích và lý giải chế bệnh lý, Sinh lý bệnh phải vận dụng kết các môn học khác Phƣơng pháp phân tích hỗ trợ cho khoa học tập sâu vào chất vật cách chi tiết xác đồng thời hình thành những chuyên khoa sâu chuyên biệt mặc dù nhiên, muốn tìm quy vẻ ngoài Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page hoạt động chung phải bao gồm phƣơng pháp tổng đúng theo tốt, ráng đƣợc nguyên nhân, hậu quả, cốt lõi, chính, phụ để cho chất vấn đề Môn sinh lý bệnh, nhƣ định nghĩa nêu rõ; tự tƣợng bệnh lý cố thể, tra cứu cách bao hàm hóa thành quy luật hoạt động thể bị bệnh; tất nhiên đòi hỏi đầu óc tổng hợp sắc bén 2.2 tính chất lý luận Sinh lý bệnh học được cho phép giải ham mê chế bệnh tƣợng bệnh lý nói chung, đôi khi làm rành mạch quy nguyên lý chi phối hoạt động thể, quan, tổ chức tế bào bị bệnh vì chưng đó, đào tạo và giảng dạy nhiệm vụ trang bị kỹ năng và kiến thức môn học; đào tạo có trách nhiệm trang bị phƣơng pháp lý luận cách ứng dụng lý luận học tập môn lâm sàng nghiệp cố kỉnh khác Sinh lý bệnh cung cấp cho ngƣời thầy thuốc cách nhìn phƣơng pháp đúng, nghĩa quan điểm vật biện triệu chứng phƣơng pháp luận khoa học cách nhìn nhận, phân tích kết luận vấn đề y học đều ngƣời biết tƣợng bệnh lý thực khách hàng quan, nhƣng nhìn theo tinh tướng nào, phát âm nhƣ vấn đề chủ quan ngƣời chính mà lịch sử y học bao gồm học thuyết đối lập, trƣờng phái khác nhau, đấu tranh ác liệt cách nhìn tâm quan điểm vật mục tiêu sinh lý bệnh gây ra cho ngƣời thầy thuốc quan điểm, phƣơng pháp tư duy y học 2.3 Sinh lý bạn cở sở y học đại Y học đại kế thừa tinh hoa y học cổ truyền để cách tân và phát triển thay dần dần y học truyền thống cổ truyền Điều kiện để y học tập đại đời vận dụng phƣơng pháp thực nghiệm vào nghiên cứu y học dựa vào phƣơng pháp thực nghiệm khoa học mà lại môn Giải phẩu học Sinh lý học đời, chế tạo ra tảng vững đến y học tập đại phát triển Hypocrate ông tổ y học truyền thống ông tổ y học tập đại y học nói chung Giải phẫu học Sinh lý học nhì môn học tập quan trọng cung cấp hiểu biết kết cấu hoạt đụng thể ngƣời bình thƣờng bên trên sở hai môn học tập trên, y học đại nghiên cứu và phân tích ngƣời bệnh để xuất hiện môn bệnh học Sinh lý bệnh môn học sở Hiện công tác đào tạo, Sinh lý Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page bệnh đƣợc xếp vào môn học tiền lâm sàng, tạo thành sở kỹ năng phƣơng pháp nhằm sinh viên học tốt môn lâm sàng III phương pháp nghiên cứu giúp sinh lý bệnh GS Thomas “ Thực nghiệm súc đồ vật quan sát ngƣời bệnh phƣơng pháp sinh lý bệnh “ Phƣơng pháp thực nghiệm Y học đƣợc Claude Bernard cải tiến và phát triển tổng kết từ sát 200 năm trƣớc đây, hỗ trợ cho nhà Y học nói bình thường Sinh lý bệnh dành riêng vũ khí đặc biệt quan trọng nghiên cứu mục tiêu y học thực nghiệm phạt đƣợc quy luật hoạt động thể bị bệnh qua mô hình thực nghiệm súc đồ vật Phƣơng pháp thực nghiệm phƣơng pháp phân tích xuất phát từ quan liền kề khách quan liêu từ tƣợng tự nhiên và thoải mái (hiện tƣợng bệnh lý xảy ra), sau dùng kỹ năng hiểu biết từ trƣớc tìm phương pháp cắt nghĩa bọn chúng (gọi đề mang thuyết); sau dùng hay các thực nghiệm để chứng tỏ giả thuyết giỏi sai (có thể thực nghiệm quy mô súc vật) công việc nghiên cứu vãn thực nghiệm 1.1 Quan cạnh bên đặt mang thuyết Trƣớc tƣợng bệnh lý, dù bên y học truyền thống hay y học tập đại, ngƣời ta quan sát nhận xét tƣợng bệnh lý Sau quan gần cạnh (chủ quan giỏi khách quan), ngƣời ta tìm cách cắt nghĩa lý giải điều quan gần cạnh đƣợc số đông ngƣời quan gần cạnh đồng thời phát như thể nhƣng khác nhau; phân tích và lý giải khác tƣợng mà họ Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page quan tiền sát; nhiên lý giải mang tính chủ quan ngƣời, tuỳ ở trong vào cách nhìn triết học ngƣời quan gần kề mà nội dung phân tích và lý giải khác (duy tâm, vật, biện bệnh hay siêu hình), tuỳ ở trong vào thời kỳ cải cách và phát triển y học cơ mà ý nghĩa chuyển đổi Từ quan tiền sát, Hypocrate (500 năm BC) đến rằng: dịch mũi não huyết ra; thể triệu chứng thể bị lạnh; huyết đỏ tim ngày tiết ra, thể chứng trạng nóng; máu black lách ngày tiết ra, thể tình trạng ẩm; mật đá quý gan huyết ra, thể tình trạng khô đầy đủ bệnh lý xảy cân nặng chất dịch Phƣơng pháp thực nghiệm Claude Bernarde yêu mong nhà khoa học: - Quan liền kề thật tỉ mỉ, khả quan Càng nhiều thông tin trung thực mang thuyết dễ gần chân lý - lúc giải thích, áp dụng kết lý luận co,ï làm cho việc để giả thuyết có tương đối nhiều hội tiếp cận chân lý Ngày nay, đề xuất lƣu ý mang lại thành tựu nhiều ngành khoa học khác nhau, tuỳ theo điều kiện rõ ràng mà vận dụng cho phù hợp Ngƣời bệnh cho với bác sĩ với triệu chứng, đề xuất đƣợc phát giải pháp cách rõ ràng Trƣớc tiên ngƣời y sĩ phải sử dụng ngũ quan nhằm quan sát; sau kết hợp với phƣơng tiện chuyên môn cận lâm sàng nhằm tăng cƣờng phân phát tƣợng nhưng khả quan tiếp giáp ngƣời không có tác dụng đƣợc những xét nghiệm cận lâm sàng thăm dò chức đến kết khách quan, xác nhạy điều nhưng mà thân lương y thu dìm đƣợc ngũ quan tiền mình, tuy vậy kỹ thuật ngƣời làm ra chúng đề xuất đƣợc vâng lệnh quy tắc điều kiện thực gồm đủ sức tin tưởng Khả quan ngay cạnh ngƣời thầy thuốc trở nên tân tiến đƣợc xúc tiếp với ngƣời bệnh thƣờng xuyên Sau có khá đầy đủ kiện ngƣời bệnh, ngƣời thầy thuốc hình thành trí óc quy mô bệnh lý định Đồng thời so sánh quy mô với mô hình khác (có đƣợc qua học tập, khiếp nghiệm) giúp xem giống quy mô định hƣớng chẩn đoán cân xứng Nhƣ chẩn đoán trả thuyết mà lại ngƣời thầy thuốc đặt dựa quan giáp khách quan liêu thu đƣợc 1.2 minh chứng giả thuyết thực nghiệm Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page Đây bƣớc bắt buộc, nhƣng Y học truyền thống cổ truyền điều khiếu nại thực mà tạm dừng bƣớc 1, tức quan tiền sát; phân tích và lý giải sau thử áp dụng "Y lý" thực tiễn các thực nghiệm kỹ thuật thƣờng xây dựng quy mô thực nghiệm súc đồ gia dụng từ quan gần kề lâm sàng để chứng minh cho trả thuyết đề những thực nghiệm đƣợc thực hiện chủ động cung cấp diễn trƣờng diễn, mang lại hình hình ảnh bệnh lý sinh rượu cồn theo thời gian thực nghiệm Thực nghiệm triển khai tổ chức, quan xa lánh thể nguyên vẹn; phối phù hợp với tiến hành thể sinh sống (in vivo) ống thử (in vitro) nếu chẩn đoán định đƣợc phương án điều trị phù hợp bệnh khỏi Nhƣ điều trị xác thực nghiệm phải lƣu ý triệu chứng có điều kiện riêng cuả lấy một ví dụ nhƣ sức khỏe thể cần thiết cho trình tự ngoài bệnh, hổ trợ đến ngƣời lương y nhƣ điều trị khiến cho trình trường đoản cú lành bệnh đƣợc nhanh cũng đều có bệnh chẩn đoán nhƣng khoa học chƣa chữa bệnh khỏi Cuối bệnh nặng, điều trị không phù hợp ngƣời bệnh bị tiêu diệt phƣơng pháp giải phẩu thi thể chẩn đoán sinh thiết chứng thực nghiệm vô quý giá ý muốn có kết quan trọng phải gồm phƣơng pháp đúng, Claude Bernard:”Chỉ có phương pháp tốt chất nhận được phát triển sử dụng tốt khả mà tự nhiên và thoải mái phú cho cái đó ta” ao ước phải có đƣợc nhận xét lâm sàng xác, khách hàng quan; đề trả thuyết đắn, khoa học; tìm phƣơng pháp thực nghiệm tương thích để chứng minh cho tương xứng thực tế lâm sàng đưa thuyết nêu; tự rút đƣợc quy phương tiện chung bệnh lý cuối ứng dụng rộng thoải mái có hiệu thực tiễn (đối với công tác làm việc phòng bệnh điều trị) Vận dụng phương pháp thực nghiệm lâm sàng lương y ngƣời có tác dụng khoa học, trình khám nhằm phát bệnh tương đương nhƣ trình phân phát chân lý, nghĩa tuân thủ theo bƣớc Chẩn đoán bệnh thực chất ứng dụng bƣớc phƣơng pháp thực nghiệm để tăng khả tìm đƣợc chân lý Tác phong đức tính ngƣời bác sĩ trƣờng vừa lòng tỉ mỉ, xác, trung thực IV Sinh lý bệnh soi sáng sủa công tác dự phòng điều trị Ngƣời ta gây bệnh thực nghiệm khám chữa thực nghiệm trƣớc vận dụng vào lâm sàng, nắm rõ mối quan hệ bệnh nguyên bệnh Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page sinh, hiểu rõ chế phân phát sinh, phạt triển dứt bệnh mà lương y biết nên điều trị có không ít biện pháp khám chữa nhƣ điều trị triệu chứng, điều trị lý do v.v biện pháp điều trị triệu chứng thực hiện chẩn đoán tại sao chƣa rõ biểu bệnh lý mạnh ảnh hƣởng mang lại sinh mạng bệnh nhân nhƣ đau gây sốc, sốt cao gây co giật trẻ em.v.v tuy nhiên không buộc phải lạm dụng nhiều bất lợi có lợi phương án đối phó Điều trị vì sao đánh vào yếu tố gây bệnh Song có khá nhiều bệnh chƣa rõ vì sao nhƣ những bệnh có tại sao rõ nhƣng bệnh hình thành cốt truyện mạnh hơn, gian nguy cho ngƣời bệnh rất cần được sử dụng khái niệm dự trữ điều trị tức trải qua quy luật diễn biến định bệnh lý (sinh lý bệnh học bệnh) cơ mà đề phương án điều trị mê thích đáng rào cản hạn chế diễn biến xấu ăn hại Sự hiểu biết vai trò lý do điều kiện khiến bệnh giúp cho việc đề planer phòng bệnh có thể phòng bệnh cách phá hủy ngăn ngừa nguyên nhân phát triển, ngăn ngừa điều kiện thuận tiện cho lý do nảy sinh (môi trƣờng sống, vectơ truyền bệnh, dinh dƣỡng v.v.), tăng cƣờng sức khỏe thể TÀI LIỆU THAM KHẢO Vũ Triệu An 2000 Đại cƣơng Sinh lý bệnh học tập NXB Y Học, tp hà nội Bộ môn Miễn dịch học - Sinh lý bệnh trƣờng Đại học Y khoa tp hà nội (2002) Sinh lý bệnh đơn vị xuất Y học bộ môn Miễn dịch học tập - Sinh lý bệnh trƣờng Đại học tập Y khoa tp hcm (2000) Sinh lý bệnh nhà xuất Y học tập Ganong W (1996) nhận xét of medical physiology đơn vị xuất Appeleton and Lange Guyton A.C ; Hall J.E Textbook of medical physiology nhà xuất W.B Saunder company Harrison‟s principles of internal medecine nhà xuất Mc Graw Hill Nguyễn Ngọc Lanh 2002 định nghĩa bệnh Trong: Sinh lý bệnh (Nguyễn Ngọc Lanh chủ biên) Trang 16-30 NXB Y Học, hà thành Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page Sigmund Freud 1970 Phân vai trung phong học nhập môn bạn dạng dịch Nguyễn Xuân Hiếu Trang 5-263 NXB Khai Trí tp sài thành Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 10 5.4 các gen ức chế ung thư 5.4.1 Khái niệm: gene ức chế sinh ung thƣ ren điều hoà phân chia tế bào bí quyết làm chậm trễ phân bào, thay thế sai sót DNA, lệnh cho tế bào chết (apoptosis) Khi gen bị tự dưng biến (đột vươn lên là mắc phải) xuất xắc (di truyền) tế bào tăng sinh không kiểm soát và điều hành đƣợc, tự đƣa đến ung thƣ Sự vạc giúp hiểu biết chế phân tử lay chuyển ác tính tế bào không tính ra, gene p53 bị khoá methyl hoá mức promoter, làm dễ dàng cho ung thƣ trở nên tân tiến Hiện nay, ngƣời ta xác định khoảng 30 gen ức chế sinh ung thƣ, bao gồm BCRA1, BCRA2, p53.v.v ren p53 mã cho protein 53 5.4.2 ren p53 ren p53 ở nhiễm dung nhan thể 17, sản phẩm gen bao gồm TLPT 53kDa, p53 links với protein khác vi rút hình thành phức tạp không hoạt động, vi rút khắc chế p53 nhằm sinh ung thƣ p53 links với đoạn quánh hiệu ds DNA : (1) tạo cho DNA bị gãy trình phát triển phân phân chia tế bào (2) bức tường ngăn khuếch đại phép tắc (3) chống cản biến dạng DNA (4) đƣa tế bào vào phá huỷ đƣợc chƣơng trình hoá Sự bị tiêu diệt đƣợc chƣơng trình hoá (apoptosis xảy bình thƣờng bào thai, vạc triển, trƣởng thành Sự hƣ hỏng apoptosis khiến cho tế bào sinh tồn không ham mê hợp phát triển thành tế bào ung thƣ, ức chế chết tế bào tại sao làm bất chợt biến gen p53 dẫn đến ung thƣ kế bên ra, p53 tổng hợp p21 protein có tác dụng ức chế protein kinase phụ thuộc vào cyclin (cdk) Do tạo cho tế bào không qua đƣợc điểm kiểm soát và điều hành chu kỳ phân loại tế bào Những bỗng biến p53 dễ chạm mặt số ung thƣ ngƣời nhƣ ung thƣ ruột già (70%), ung thƣ vú 40%), ung thƣ phổi 50%) 5.4.3 Gen nhận ra DNA bị tổn thương gen sửa chữa thay thế DNA thương tổn Khi gen bị chức hay bỗng nhiên biến khiến ung thƣ, nghĩa điều kiện hoạt động bình thƣờng gen bao gồm vai trò ức chế ung thƣ cách tân và phát triển thông qua sản phẩm chúng enzym protein hoạt tính TÀI LIỆU THAM KHẢO Vũ Triệu An (1997), J C Homberg miễn dịch học công ty xuất Y học tập 1997 Vũ Triệu An (2001), Giải thƣởng Nobel 2001 sinh y học, Tạp chí nghiên cứu Y học, Vol 16 số 3, tháng 12, 2001, tr 41-44 Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 145 Đái Duy Ban (2005), “ gene ung thƣ số nghiên cứu chẩn đoán gen” tư liệu lƣu hành họp báo hội nghị Sinh hoá miền trung bộ lần thƣ hai Huỳnh Đình Chiến Miễn dịch học tập lâm sàng công ty xuất Giáo dục 1998 Phạm Thành Hổ (2000) di truyền học nhà xuất Giáo dục Phạm bạo phổi Hùng, Nguyễn Đình Hƣờng, Đặng Đức Trạch, Lê vắt Trung Miễn dịch học tập University Press of Amsterdam, 1974 Phan thị Phi Phi (1987) Miễn dịch học tập ung thƣ bên xuất Y học Phan thị Phi Phi (2002) Sinh lý bệnh rối loạn phát triển tổ chức Sinh lý bệnh công ty xuất Y học Trịnh văn quang đãng (2002) Bách khoa thƣ Ung thƣ học nhà Xuất Y học 10 John Bradley, James Mc Cluskey Clinical immunology Oxford University Press 1997 11 David Freifelder Essential Molecular Biolology Jones and Barlett Publishers.1985 12 Ganong W review of medical physiology, Appeleton và Lange, 1993 13 Guyton A C Hall J E, Textbook of medical physiology, W B Saunder company, 1996 14 Harrison„s principles of internal medicine (1996) Volume nhà xuất Graw 15 J Kaplan, D Delpech Biologie moleculaire et medecine 1998 16 Ivan Roitt, Jonathan Brostoff, David Male Immunology Gower Medical Publishing 1989, 1998 17 J Tienne (1997) Biochimie génétique Biologie moléculaire đơn vị xuất Masson Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 146 Chƣơng 13 SINH LÝ BỆNH QUÁ TRÌNH LÃO HÓA hiện tại tuổi già đƣợc những ngƣời quan tâm nghiên cứu và phân tích tuổi lâu ngày cao, số ngƣời già ngày mùa đông Việc phân chia già con trẻ theo tuổi không đề đạt xác trình sinh học Theo tổ chức Y tế thế giới xếp độ tuổi nhƣ sau: - 45 tuổi mang đến 59 tuổi: ngƣời trung niên - 60 tuổi mang đến 74 tuổi: ngƣời bao gồm tuổi - 75 tuổi mang lại 90 tuổi: ngƣời già - 91 tuổi trở đi: ngƣời già sinh sống lâu từ đầu kỷ nay, ngƣời ta chứng kiến tăng cấp tốc tuổi thọ trung bình số ngƣời già tất nƣớc Ở nƣớc ta, tỷ lệ ngƣời già so với dân sinh nƣớc chƣa cao nhƣ nƣớc Châu Âu, Châu Mỹ, số trẻ em nhiều xác suất sinh đẻ cao, nhƣng tuổi thọ tăng mạnh số ngƣời già ngày mùa đông <5>,<6>,<9> tuổi cao biểu hình thái mặt nhƣ tóc bạc, mắt mờ, tai lãng, domain authority đồi mồi,.vv Về khía cạnh sinh học, tuổi già biểu hai đặc điểm sau: Suy bớt chức quan liêu tổ chức: giảm khả bù trừ, giảm thích nghi với biến hóa môi trƣờng bình thường quanh, ví dụ: say đắm nghi với thời tiết nóng lạnh, ảnh hưởng tác động tâm lý.v.v Tăng nhạy cảm với bệnh tật, tăng nguy tử vong: hầu như thể già mang những bệnh có xác suất tử vong cao so với giai đoạn cách tân và phát triển trƣớc Từ đặc điểm trên, khoa học nghiên cứu và phân tích tuổi cao tay gồm: Lão học (gerontology): ngành sinh học nghiên cứu chế, trình tiến triển lão hoá, giải pháp chống lại lão hoá, cải thiện kéo dài sống hóa học lƣợng tuôỉ lớn Lão bệnh học tập (geriatry): ngành y học phân tích bệnh lý tuổi già thực tiễn khó rõ ràng bệnh già bệnh dễ mắc phải ngƣời già <1>,<5>,<6> I phần đa kết cở nghiên cứu và phân tích lão học tính chất thể già Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 147 ngoại trừ hai đặc điểm sinh học đƣợc nêu tuổi già nhƣ giảm đi chức khả mắc bệnh nhƣ phần trăm tử vong tăng theo hàm số mũ, trình lão hoá gồm tính chất phổ cập nhƣ: (1) không đồng thời (heterochrone), (2) ko đồng vị (hetarotope), (3) không đồng vận tốc Môi trƣờng ngoại cảnh gồm phần tham gia kề bên yếu tố dt chế bệnh sinh Khi điều tra tuổi thọ cặp sinh song trứng không giống trứng hai nhóm có khác hoàn toàn tuổi lâu (ở cặp): chênh lệch tuổi lâu năm cặp sinh song trứng đối với chênh lệch 10 năm cặp sinh đôi khác trứng vận tốc già loài không giống những số thể điều : Chỉ số tuổi thọ buổi tối đa (maximum life span-MLS) loài khác Ngay loài bao gồm vú, khác mang đến 30 lần (ngƣời 100 tuổi, loài gặm nhắm từ 2-4 năm) Muốn biến hóa MLS phải ảnh hưởng vào gene Chỉ số thời gian xác suất chết tăng gấp đôi (mortality rate doubling timeMRDT) Ở ngƣời MRDT 8, nghĩa sau năm, tỷ lệ chết lại tăng gấp hai Chỉ số tỷ lệ chết ban sơ (initial mortality rate): thời gian mà tỷ lệ chết loài thấp Ở phần nhiều loài tất cả vú, thời khắc trƣớc dậy thì, thời điểm này, chức quan tiền nhƣ cục bộ có ham mê ứng bù đắp cao nhất.
Bạn đang xem: Giáo trình sinh lý bệnh
<5>,<6> Chỉ số tuổi thọ trung bình: chủ yếu nói lên tác động đk sống ngoại cảnh II các thuyết giải thích cho lão hóa có không ít cách giải thích lão hoá Đầu kỷ 20 vi trùng đƣợc phát vi trùng đƣợc coi tại sao bệnh tật có giả thuyết mang đến già hậu những lần nhiễm trùng Tuy nhiên, thuyết khoa học dựa vào thành tựu phân tích sinh học tập y học tập xuất sát để phân tích và lý giải lão hoá những thuyết cỗ vũ 1.1 Thuyết thảm họa không đúng sót (catatrophic error) Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 148 đưa thuyết Orgel đề xƣớng năm 1963 phụ thuộc vai trò tế bào lúc diễn chép vào phiên DNA, RNA tế bào gia tốc sai sót xảy bao gồm thay đổi năng lượng điện thế, liên kết nhóm methyl vào RNA, phối hợp sai lầm acid amin tổng vừa lòng protein, cấp dưỡng enzym đặc hiệu hay không hiệu tổ chức triển khai Tất biến hóa cấu trúc khối hệ thống sản xuất lƣợng đứt quãng sản xuất lƣợng ATP tiêu thụ oxy các sai sót ban sơ nhỏ nhƣng dẫn mang đến thảm hoạ sau: lão hoá bị tiêu diệt 1.2 Thuyết giá bán sống (Pearl,1928) Dựa nhận xét động vật có vú trung bình vóc nhỏ dại chuyển hoá bạo dạn có tuổi thọ phải chăng Từ suy luận thành viên loài đƣợc áp dụng lƣợng thức ăn cân xứng với trọng lƣợng thể Nếu buộc phải chuyển hoá trẻ khỏe (ăn nhiều) nhanh chóng tiêu thụ không còn số thức ăn có thể chấp nhận được Thực nghiệm con chuột với cơ chế ăn khác calo, cho biết thêm phần ăn tiêu giảm calo (tuy nhiên đảm bảo an toàn nhu cầu buổi tối thiểu thể) loài chuột sống lâu 1.3 Đột trở nên sinh dưỡng (somatic mutation) Thuyết tự dưng biến sinh dƣỡng dựa mang thuyết tế bào sinh dƣỡng thƣờng xuyên chịu đột nhiên biến với tần suất thấp Sự đột biến tự nhiên môi trƣờng mặt tác động, kích thích đổi khác chức sau làm cho tổn thƣơng cấu trúc tổ chức quan lại Sự bỗng biến sinh dƣỡng đƣợc xem nhƣ chế lão hoá, bọn chúng xuất ngẫu nhiên, tuỳ trực thuộc vào thời gian vị trí, chắc rằng xảy nhƣ đoạn gen <1>,<5>,<6> 1.4 Thuyết thần gớm - nội ngày tiết Testosterone kích mê thích tổng thích hợp protein cơ, bớt giáng hoá cải thiện tình trạng tái thực hiện acid amin nhằm trì cân khối ngƣời trẻ mặc dù nhiên, giả thuyết không lý giải đầy đủ chuyển đổi khối mỡ, số lƣợng nhân tế bào cơ, số lƣợng tế bào vệ tinh khối ngƣời cao tuổi Ngƣời ta cho có lẽ rằng testosteron khởi đụng tế bào gốc đa thành loại tế bào ức chế biệt hoá chúng để thành tế bào mỡ.<9>,<10> Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 149 xôn xao tuyến nội tiết biểu rõ thời kỳ mãn tởm Sự rối loạn xảy tuyến đường sinh dục, đường yên với khá nhiều hormon không giống (ACTH, TSH, FSH.v.v.) đến bệnh cảnh khác nhau, chạm mặt lứa tuổi già; nhƣng xem nguồn gốc chung già nua 1.5 Thuyết sai lầm hệ miễn kháng (Makinodan, 1970) Nhiều nghiên cứu và phân tích cho thấy chuyển đổi hệ thống đáp ứng nhu cầu miễn dịch vì sao xuất bệnh lý tuổi già từ lứa tuổi 30 bao gồm vai trò định lão hoá con đường ức teo lứa tuổi nhƣng lão hoá không luôn kèm theo giảm tế bào lympho T nhƣ đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào tuy vậy thực nghiệm chuột giảm tuyến ức nhƣ đk liên quan với tuyến đường ức tinh hóa học tuyến ức: loài chuột xuất bệnh lupus ban đỏ già sớm, ghép đường ức quay trở về bệnh cải thiện Burnet đƣa trả thuyết xuất bệnh từ bỏ miễn đột biến nấc tế bào Phân tử MHC kiểm soát điều hành tƣơng tác tế bào lympho B T, vớ hiên tƣợng tăng giỏi kìm hãm đáp ứng nhu cầu miễn dịch đƣợc điều hành và kiểm soát chế gene Sự diện ung thƣ xuất xắc bệnh tự miễn hậu biến hóa “ báo thức tuyến đường ức” dẫn đến sai lầm gen làm cho suy sút miễn dịch <1>,<6>,<9> các thuyết tồn 2.1 Thuyết cội tự Thuyết cội tự đƣợc đề xuất từ năm 1965 Harman đƣợc thân yêu 2.1.1 tính năng gốc tự các gốc từ phân tử tạm thời mang năng lượng điện tử từ vòng bọn chúng liên kết khỏe khoắn Thuật ngữ dạng oxy chuyển động (reactive oxygen specice) miêu tả gốc tự gồm oxy nhƣ O2.-, OH dẫn xuất oxy khác nhƣ hydrogen peroxide (H2O2) acid hypochloric (HOCl) Chúng có khuynh hƣớng oxy hoá phân tử bình thường quanh tạo tổn thƣơng không hồi phục, chức phosphoryl hoá lúc công vào tế bào, gốc tự khiến : Thoái hoá protein Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 150 Peroxy hoá lipid dẫn đến phá huỷ màng lipid tế bào tiến công vào DNA bóc sợi kép DNA dẫn cho đọc sai cặp bazơ Tích luỹ phân tử LDL bị oxy hoá cội tự do, bị đam mê đại thực bào, khiến cho tế bào bọt bong bóng (foam cell) dẫn đến xơ vữa động mạch Sự công nơi bắt đầu tự hoạt hoá số enzym, lấy ví dụ như enzym protein kinase 2.1.2 nguồn gốc gốc từ oxy hoạt động: nơi bắt đầu tự sản xuất từ nguồn sau đây: phản bội ứng oxy hoá khử gồm oxy, xảy phần nhƣ chuyển hoá bình thƣờng Tế bào thực bào vận động phản ứng viêm kiểm soát và điều hành tạo thành HOCl O2.Đôi sinh đáp ứng tiếp xúc cùng với xạ ion hoá, tia tử ngoại, chất xenobiotic, thuốc, ô nhiễm môi trƣờng, sương thuốc lá, cài đặt oxy, luyện tập sức, thiếu hụt máu viên 2.1.3 Các hệ thống chống oxy hoá thể phương pháp phòng ngừa: có chức năng ngăn cản xuất hiện dạng oxy chuyển động mới, ví dụ như ceruloplasmin (Cu), methllothionin (Cu), albumin (Cu), transferin (Fe), myoglobin (Fe) Có công dụng thu dọn: có công dụng loại bỏ dạng oxy vận động vừa đƣợc hình thành, nhƣ ngăn ngừa bội nghịch ứng dây chuyền sản xuất gốc tự o những enzym phòng oxy hoá (antioxydant enzyme): superoxid dismutase (SOD), glutathion peroxidase (GPx), glutathion reductase (GR), catalase (CAT), metalloenzyme các enzym có chức năng thu dọn cội tự do, xúc tác phản ứng hoá học tập để biến gốc từ bỏ thành không độc.
Xem thêm: Tổng Hợp 22 Bài Văn Tả Cây Cối Lớp 5 Hay Nhất, Văn Tả Cây Cối (Tập Làm Văn Lớp 5)
<7> o những phân tử khác: glutathion, vitamin C, vitamin E, bilirubin, acid uric, carotenoid, flavonoid các enzym sửa chữa: có chức năng sửa chữa hay thải trừ phân tử bị tổn thƣơng cội tự xuất xắc dạng oxy hoạt động Các enzym nhƣ enzym sửa chữa DNA, methionin reductase 2.1.4 Vai trò gốc tự lão hoá một trong những nghiên cứu cho thấy thêm có tương quan phản ứng chuổi gốc tự mang lại trình già Sự sản sinh nơi bắt đầu tự gồm hoạt tính cao gây nên tổn Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 151 thƣơng tự dưng DNA, RNA, enzym, protein, acid to không bão hoà, phospholipid màng những tổn thƣơng tích luỹ dần, cuối dẫn đến bị tiêu diệt tế bào các phản ứng giảm phương pháp tăng cƣờng chất có khả kháng oxy hoá thứa ăn nhƣ nhiều loại rau, hoa uống thêm vitamin C, E, caroten Da tất cả enzym cản lại oxy hoá nhiên hoạt độ enzym bị giảm bít tất tay oxy tuổi cao <6>,<7>,<8>,<9> 2.2 Thuyết tích luỹ sản phẩm thải (thuyết glycosyl hoá) trả thuyết bất chợt đƣợc đƣa Bjorksten <2> Nó dựa nhiều đại phân tử (protein axit nhân) hoạt tính gửi hoá diện link cộng hoá trị phân tử phân tử Sự tồn trả thuyết links lƣới (crossing link) tạo tiền đề cho nghiên cứu và phân tích tổ chức liên kết, coi mô hình nghiên cứu đổi khác trình già chất protid collagen Collagen phân bổ dƣới dạng tua khắp thể: gân, bì, xƣơng.v.v., phần lớn collagen ngƣời già bị glycosyl hoá tỷ lệ tăng dần dần theo tuổi sút rõ rệt với chính sách ăn giảm bớt calo Sự tăng thêm liên kết chéo theo với tuổi dẫn đến tƣơng ứng đại phân tử bị thoái hoá không đầy đủ hay sản phẩm tích luỹ tế bào đóng góp vào vì sao lão hoá 2.3.Thuyết di truyền học (thuyết tiến hoá lựa chọn lọc) khởi đầu Medawar Haldane (1957), sau đƣợc các ngƣời kế tục té sung, hoàn thiện phát triển thành quan niệm: 2.3.1 quá trình lão hoá bao gồm chế nội sinh, chí đƣợc chƣơng trình hoá tự trƣớc nhằm loại bỏ chế hết sinh sản yêu thích nghi thay thế hệ tiện lợi chịu chọn lọc tự nhiên, sinh sản tiến hoá loại Thí nghiệm Hayflick Morehead (1961) Cơ quan động vật hoang dã có xƣơng sống bao gồm hai các loại tế bào: (1) tế bào thay đổi đƣợc (còn hotline tế bào liên gián phân), lấy một ví dụ nhƣ tế bào biểu mô; (2) tế bào không đổi đƣợc (còn hotline tế bào hậu gián phân), ví dụ như nhƣ tế bào thần kinh trơn Nhƣ vậy, vật có xƣơng sống sau sinh có số vốn định tế bào hậu gián phân các tế bào dần dần trình sinh đồ dùng tồn tại, vắt đƣợc Nhƣng trƣớc phát triển thành hẳn tế bào bị ứ đọng “chất cặn bả” nhƣ lipofusin.
Xem thêm: Cách Điều Trị Nhịp Tim Chậm, Tình Trạng Này Do Nguyên Nhân Nào
<2>,<4> Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 152 Đối với tế bào liên con gián phân, năm 1961 Hayflick Morehead chứng tỏ tế bào tuy nhiên bội (diploide fibroblasts) ngƣời tất cả khả tăng sinh tiêu giảm môi trƣờng nuôi ghép Chỉ gồm tế bào bất thƣờng bao gồm 46 nhiễm nhan sắc thể gồm khả phân chia mãi nhƣ hình trạng tế bào ung thƣ không tính ra, ông chứng minh nghịch biến hóa tuổi vật mang đến khả sống lâu tế bào nuôi cấy Mỗi năm sống ngƣời mang đến tƣơng ứng 0,2 lần nhân song tế bào Khả phân chia nguyên bào sợi sút rõ rệt bệnh “lùn già” hội bệnh Werner phản ánh chứng trạng già trƣớc tuổi đáng ý xuất biến đổi thoái hoá trƣớc trƣởng thành, giảm đáng nói khả phân chia tế bào 2.3.2 quan niệm cho lão hoá tất cả vai trò môi trường xung quanh ngoại cảnh Nếu thành viên không chết già, chết duyên cớ khác (tai đổi mới lúc đẻ, lây truyền khuẩn, thiếu thốn thức ăn, tuyên chiến đối đầu và cạnh tranh sinh tồn với loài khác.v.v.) Đến thời gian đó, số cá thể loài cân ổn định có rất nhiều gen hữu ích cho cá thể lúc trẻ em nhƣng bất lợi già nhƣ gene giúp tế bào phân triển khỏe khoắn (giúp thành viên mau lớn) trở nên gen sinh ung thƣ: bọn chúng đƣợc hotline gen tạo già hội, dù trƣớc chúng hữu ích Mặt khác, đột biến xuất gen hoàn tòan bất lợi, già chết giúp cá thể tránh đƣợc bất lợi Nhƣ vậy, ý kiến tiến hoá dự loài kiến trƣớc trình lão hoá phần tiếp tục quy trình trở nên tân tiến hữu sinh vật: quá trình tạo phôi, dậy thì, trƣởng thành Nguy chết tăng theo thời hạn hậu thế tất của: - Tồn tinh lọc cao gen cơ mà tác dụng bổ ích phát huy sớm; sau gen trở thành có hại (gen “gây già” hội) - Giảm áp lực đè nén chọn lọc nhằm chống lại gen có hại thể vào tiến trình muộn (gen “gây già” thật sự) Nói bí quyết khác, quan niệm thứ nhì trình tinh lọc để tiến hoá chế tác lão hoá, loại trừ thể già góp tiến hoá <2>,<5>,<6> III thay đổi trình lão hóa cơ thể già đổi khác mức: toàn thân, quan, hệ thống, tế bào, phân tử Thoái triển chức song song cùng với thoái triển gửi hoá chuyển động thể, biểu sụt giảm kết sinh học tập Nhƣng vớ chức thể không thay đổi giống với tuổi tác Thời gian bước đầu thoái triển, tốc độ thoái triển chức phận khác Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 153 nhìn tổng thể quan thực mau già khối hệ thống phối hợp chức năng, hệ thống bảo đảm định nội môi Sự trì ngày trở ngại Ở ngƣời tất cả tuổi, tất cả gắng sức, stress, tăng gánh chức khối hệ thống điều hoà phải thời hạn dài đƣa thể trở lại ban sơ Vì vậy, ngƣời tất cả tuổi ngƣời ta thực hiện nghiệm pháp động thƣờng xác nghiệm pháp tĩnh thay đổi mức body -Ngoại hình: dễ rõ ràng thể trẻ em thể già tập hợp tín hiệu gồm dáng vẻ dấp, cử v.v -Thể lực: sút sút, chịu đựng, thích nghi trƣớc yếu tố hoàn cảnh không dễ dãi (nóng, lạnh, ồn, máu, chấn thƣơng v v.) -Dễ mắc bệnh, dễ dàng tử vong Thí nghiệm: cƣờng độ lao động, nhóm con chuột già khánh kiệt tử vong các hẳn đối với nhóm con chuột trƣởng thành; thí nghiệm khác cho thấy chuột già cạnh tranh trì thân nhiệt, mật độ glucose, pH ngày tiết v v - phần trăm mỡ/cơ thể: thể già thƣờng bao gồm tăng tỉ lệ mỡ, hậu nặng trĩu nề di chuyển (trong hệ lại yếu ớt đi), hốc ngấn mỡ tồn thọ nhƣng cho mức béo tròn phải coi “ bệnh” Trong xác suất nƣớc thể già lại giảm khiến thuốc hoà chảy nƣớc mau bị loại bỏ Mức quan, hệ thống 2.1.Thần kinh tâm thần Giảm số lƣợng tế bào thần kinh, tế bào đệm cải cách và phát triển số vùng đại não Trong thân nơron gồm tích tụ sắc tố lipofuchsin: chất đƣợc coi sệt trƣng trình lão hoá sút sản xuất chất dẫn truyền trung gian nhƣ acetylcholin, serotonin, dopamin, acid gamma aminobutyric diện số nguyên tố sinh học khác nhƣ cortisol bất thƣờng, cội oxy tự bao gồm vai trò bớt trí lưu giữ tuổi già Giảm tốc độ phản xạ dẫn truyền đi lại giác quan lại myelin gai thần kinh.<4> sút sản xuất catecholamin khiến thể già sút khả hƣng phấn, nhƣng đến tầm trầm cảm coi “ bệnh” Giải phẩu bệnh học tập thấy tổn thƣơng teo não, chứa nhiều sắc tố mỡ, giới hạn lớp tế bào vỏ não kém, Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 154 nổi bật tế bào vỏ não gồm đám phân tử tròn ko kể ra, gồm tăng sinh loạn dƣỡng tế bào hình sao, tế bào thần kinh đệm giảm sản xuất dopamin khiến dáng cứng nhƣng tới mức run rẩy bệnh Parkinson gồm suy yếu rõ nét số chuyển động thần kinh cao cấp nhƣ: giảm xuống trí nhớ, sút hiệu học hành sáng tạo tuy vậy giữ hầu nhƣ nguyên vẹn: vốn tự ngôn ngữ, trí thức tích luỹ 2.2 Hệ nội ngày tiết Đa số chức thần kinh-nội tiết sút theo tuổi già nhƣ tuyến đường giáp, con đường yên, tuyến đường thƣợng thận, tinh hoàn buồng trứng ảnh hưởng tuyến nội huyết trục vùng dƣới đồi-tuyến yên thâm nhập qúa trình lão hoá tuyến đường thƣợng thận giảm mức cảm ứng với kích ưng ý vùng dƣới đồi con đường yên, nhƣ giảm tương tác ngƣợc từ mật độ 17-OH-Cetosteroid Đều đƣợc sử dụng để giảng nghĩa chịu đựng bao tay thể già, chí có coi chế tạo già thay đổi nồng độ nhiều nhiều loại hormon máu sút nhạy cảm quan đích thụ thể cảm thụ cùng với hormon sút số lƣợng (tế bào lympho, tế bào gan v v ) Rõ suy sút tuyến sinh dục, tuyến yên tiết nhiều hormon kích ưa thích tuyến có rất nhiều rối loạn chuyển động tuyến tuỵ các trƣờng hợp có giảm cảm thụ với insulin, khiến tuỵ tăng tiết hormon hoàn toàn có thể thiểu tế bào bêta nguyên phân phát (do trình già), sản phẩm phát thời hạn dài tăng huyết Từ đó, có chuyển đổi chuyển hoá glucid, lipid ngƣời già (gầy, mập, tăng mỡ máu, xơ xi măng .) tuyến ức thường xuyên giảm kích thƣớc chức từ thể trẻ, cho tuổi trung niên thoái hoá hẳn cấu trúc tuyến có rất nhiều thay đổi, góp thêm phần vào chế suy bớt miễn dịch tuổi già 2.3 Hệ miễn kháng 2.3.1 chống thể dịch thể - sút nồng độ kháng thể tự nhiên (kháng thể đội máu) - Giảm đáp ứng nhu cầu tạo phòng thể với phòng nguyên kỳ lạ - Tăng cấp dưỡng tự chống thể: chạm chán 10-15% ngƣời già, cao tuổi hay gặp gỡ ( kháng thể phòng hồng ước thân, kháng thể anti-DNA, chống thể anti-thyroglobulin, phòng tế bào viền dày, yếu tố dạng tốt ) Cơ chế: rất có thể giảm chuyển động tế bào lympho T khắc chế 2.3.2 Đáp ứng miễn kháng tế bào bớt phản ứng da: Tuberculin, DNCB (Dinitroclorobenzene) Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 155 - - sút phân bào với kích thích thƣờng dùng: phytohemagglutinin, concanavalin A ) giảm sản xuất Interleukin-2, đồng thời bớt số thụ thể tính cao cùng với Interleukin-2 sút sản xuất Interleukin-3, GM-CSF (Granulomonocyteclony stimulating factor) Interleukin-4, Interleukin-5, Interleukin-6 bình thƣờng tăng giảm hoạt tính số lƣợng tế bào lympho TCD4 (giảm cung cấp kháng thể) 2.4 Mô link Có thuyết cho vắt lƣợng hóa học mô link đặc trƣng lão hoá giảm glycoprotein, proteoglycan cấu tạo sợi bầy hồi, lại tăng collagen các sợi collagen biến đổi cấu trúc, bị thêm nhóm glycosyl trở bắt buộc khó hoà tan, trơ có hòn đảo lộn cấu trúc gọi ”collagen già”, gây chứng trạng xơ hoá (sclerose) quan, tế bào Hệ xƣơng ngƣời già bị xơ, giảm và ngọt ngào can xi, đƣa cho thoái hóa khớp, loãng xƣơng xuất xắc rỗ xƣơng Có người sáng tác cho mô link có chức nuôi dƣỡng (chứa mạch máu) tái tạo nên Sự vươn lên là chất mô tuổi già góp thêm phần làm quan thừa nhận đƣợc máu lốt thƣơng thọ lành 2.5 các quan khác các quan không giống nhƣ tuần hoàn gồm cung lƣợng lƣu lƣợng tim bớt Nhƣng quan trọng đặc biệt giảm mê thích nghi tim: tim ngƣời trẻ em tăng suất 15-20 lần, tim ngƣời 65 tuổi 7-10 lần áp suất máu tăng làm tim dễ dàng bị sở hữu Phổi có xu trở nên tân tiến tổ chức xơ làm nhu mô phổi bọn hồi, tổ chức triển khai liên kết trở nên tân tiến làm màng hội đàm phổi dày hơn, mật độ mao mạch quanh phế nang giảm xuống Do môi trường sống ngƣời từ 45-50 tuổi bước đầu giảm rõ rệt Thận cô đặc nƣớc tiểu, nƣớc đái tăng số lƣợng bớt tỉ trọng, máu qua mong thận bớt rõ rệt Urê máu tăng ngƣời già, với giảm thông số lọc biến hóa mức tế bào khung hình đƣợc kết cấu từ nhiều một số loại tế bào, loại khác hình thái, chức (sự biệt hoá) đặc biệt quan trọng khác khả phân loại thời hạn sinh sống Đặc điểm tế bào thể già Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 156 Màng tế bào đổi khác thành phần lipid protein theo tuổi già, nồng độ cholesterol tăng biến hóa tỷ lệ phospholipid (mất phosphatidylcholine) làm đổi khác tính ngấm môi trƣờng mặt trong, hóa học oxy hoá dẫn cho tích luỹ nội bào hóa học trơ (lipofusin) giảm chuyển hoá lƣợng, sút lƣợng kali nội bào, sút điện màng làm giảm tính chịu đựng kích thích, tính dẫn truyền, tính tinh tế cảm, tính đáp ứng nhu cầu với kích thích, tính tƣơng tác tế bào Sự lão hoá tế bào thể giảm số lƣợng bớt khả phân bào, quan trọng đặc biệt kéo dài chu kỳ phân bào chúng: - Chúng chậm trễ bƣớc vào chu kỳ luân hồi tế bào G0 -G1 - chậm chuyển từ quy trình tiền tổng hòa hợp DNA lịch sự tổng vừa lòng (G1-S) - chậm rãi tổng phù hợp DNA đưa sang giai đoạn phân bào (G2 -M) Khi cấy ghép tế bào nơi bắt đầu từ thể già quý phái thể con trẻ tế bào chuyển động mạnh lên, phục sinh rõ rệt chức phân loại Ngƣợc lại, cấy tế bào nơi bắt đầu từ thể trẻ sang trọng thể già, tế bào trẻ sút sức hoạt động rõ rệt Nhƣ vậy, sứ mệnh môi trƣờng đặc biệt quan trọng nhƣ vai trò xuất phát tế bào thay đổi mức phân tử quá trình lão hoá kéo theo tích luỹ loại phân tử gặp gỡ tuổi trẻ tình trạng bệnh lý, ví dụ: hóa học lipofuscin nhiều các loại tế bào, chất hemosiderin đại thực bào hệ liên võng, hóa học dạng tinh bột (amyloid) số đông tế bào ngƣời già 80 tuổi bố quan lây lan tinh bột não, tim tuỵ thƣờng gặp Các phân tử collagen trở bắt buộc trơ ỳ, hoà tan, dễ dàng bị teo nhiệt, hòn đảo lộn cấu trúc đƣờng hoá Tích luỹ những enym không đặc hiệu ko hoạt động, nhƣng đáng ý biến hóa DNA RNA DNA lắp chặt với histon kim loại, dễ dẫn đến phân đoạn, nhiều nhiễm dung nhan thể có cấu trúc sai lạc sút hoạt tính enzym chịu trách nhiệm phục hồi tổn thƣơng DNA IV.Tuổi già bệnh tật Nhƣ trình bày, già làm sút chức quan, giảm bớt khả ưa thích ứng phục hồi, dễ đƣa đến xôn xao cân nội môi Đó chi phí đề đến bệnh tật xuất rất có thể bệnh dịu từ tuổi trẻ phát triển mạnh thể già, bệnh mới, tƣơng đối sệt trƣng cho ngƣời già hoàn toàn có thể coi bệnh ngƣời già bệnh phân phát sinh tuổi (tuổi trẻ em mắc), bắt nguồn từ chuyển đổi tế bào, quan, khối hệ thống trình lão hoá, đƣa mang lại tình trạng bảo đảm ( giảm phục hồi, tái tạo, phì đại, bớt viêm sốt, giảm thỏa mãn nhu cầu với hormon, hóa học Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 157 trung gian, dễ dàng tổn thƣơng găng tay ) vày tỉ lệ tử vong tăng; tăng gấp đôi sau năm cốt truyện bệnh ko điển hình, dễ bất thần Bệnh quánh trƣng mang lại tuổi già thƣờng gặp: ung thƣ, tim mạch, đái đƣờng, loãng xƣơng, từ bỏ miễn.…Cứ những năm tuổi, phần trăm chết tim mạch lại tăng vội vàng 2-3 lần với ung thƣ, nhiễm trùng tƣơng từ Bệnh tim mạch u làm bớt thọ 10-12 năm <5>,<6>,<11> thống kê lại Việt Nam cho thấy thêm ngƣời già 65 tuổi tất cả mang 1-2 bệnh mạn tính khác.Các bệnh mắc mắc từ trẻ con nặng lên trên mặt thực tế, số ngƣời chết tuý già TÀI LIỆU THAM KHẢO Amerriman (2000) Handbook of International geriatric medicine Vũ Triệu An (2001), “Giải thưởng Nobel 2001 sinh y học”, Tạp chí phân tích Y học, Vol 16 số 3, mon 12, 2001, tr 41-44 Harrison„s principles of internal medicine (1996) Volume bên xuất Graw JM Flacker, LA Lipsitz (1999), “ Neural mechanisms of delirium: current hypotheses & evolving concepts”, the journal of gerontology series A: Biological sciences and medical sciences, 54: 1-2 Phạm Khuê (2000) Bệnh học tập tuổi già bên xuất Y học Nguyễn Ngọc Lanh (2002) “ Sinh lý bệnh trình lão hoá” Sinh lý bệnh công ty xuất Y học tập Nguyễn Nghiêm chính sách (2001), “Sự liên quan gốc từ bệnh tật”, Tạp chí nghiên cứu và phân tích Y học, Vol 16 số 3, tháng 12, 2001 tr 47-55 Maristela Taufer, Alexandra Peres (2005),” Is the Val16Ala Manganese Superoxide Dismutase Polymorphism associated with the aging process”, the journal of gerontology, 60: 432-438 M Arcand, R Hébert (1997) Précis pratique de gériatric bên xuất Edisem-Maloine SA paris Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 158 10 Shalender Bhasin, Wayne E (2003), “The mechanisms of androgen effects on body composition: Mesenchymal pluripotent cell as the target of androgen action”, the journal of gerontology series A: Biological sciences & medical sciences, 58: 103-110 11 Nguyễn Thiện Thành (1991) Hƣớng dẫn ngƣời tất cả tuổi giữ lại gìn mức độ khoẻ đơn vị xuất Y học Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 159 ... Dung huấn luyện và đào tạo sinh lý bệnh dịch gồm tất cả hai phần: - Sinh lý bệnh đại cƣơng: tất cả khái niệm quy hình thức chung bệnh; sinh lý dịch trình bệnh lý chung Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page - Sinh lý bệnh quan: nghiên... 134 SINH LÝ BỆNH QUÁ TRÌNH LÃO HÓA 147 Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page Chƣơng GIỚI THIỆU MÔN SINH LÝ BỆNH I Đại cương Định nghĩa Sinh lý bệnh lý học hay điện thoại tư vấn tắt sinh lý bệnh dịch học môn... Vạc sinh, phát triển xong xuôi bệnh; tức nghiên cứu biến đổi thể mắc bệnh trình bệnh dịch lý điển hình nổi bật cuối để khám phá quy luật chuyển động bệnh nói phổ biến Theo Purkinje: Sinh lý bệnh sinh lý thể bị bệnh
Bạn đang xem: Giáo trình sinh lý bệnh
<5>,<6> Chỉ số tuổi thọ trung bình: chủ yếu nói lên tác động đk sống ngoại cảnh II các thuyết giải thích cho lão hóa có không ít cách giải thích lão hoá Đầu kỷ 20 vi trùng đƣợc phát vi trùng đƣợc coi tại sao bệnh tật có giả thuyết mang đến già hậu những lần nhiễm trùng Tuy nhiên, thuyết khoa học dựa vào thành tựu phân tích sinh học tập y học tập xuất sát để phân tích và lý giải lão hoá những thuyết cỗ vũ 1.1 Thuyết thảm họa không đúng sót (catatrophic error) Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 148 đưa thuyết Orgel đề xƣớng năm 1963 phụ thuộc vai trò tế bào lúc diễn chép vào phiên DNA, RNA tế bào gia tốc sai sót xảy bao gồm thay đổi năng lượng điện thế, liên kết nhóm methyl vào RNA, phối hợp sai lầm acid amin tổng vừa lòng protein, cấp dưỡng enzym đặc hiệu hay không hiệu tổ chức triển khai Tất biến hóa cấu trúc khối hệ thống sản xuất lƣợng đứt quãng sản xuất lƣợng ATP tiêu thụ oxy các sai sót ban sơ nhỏ nhƣng dẫn mang đến thảm hoạ sau: lão hoá bị tiêu diệt 1.2 Thuyết giá bán sống (Pearl,1928) Dựa nhận xét động vật có vú trung bình vóc nhỏ dại chuyển hoá bạo dạn có tuổi thọ phải chăng Từ suy luận thành viên loài đƣợc áp dụng lƣợng thức ăn cân xứng với trọng lƣợng thể Nếu buộc phải chuyển hoá trẻ khỏe (ăn nhiều) nhanh chóng tiêu thụ không còn số thức ăn có thể chấp nhận được Thực nghiệm con chuột với cơ chế ăn khác calo, cho biết thêm phần ăn tiêu giảm calo (tuy nhiên đảm bảo an toàn nhu cầu buổi tối thiểu thể) loài chuột sống lâu 1.3 Đột trở nên sinh dưỡng (somatic mutation) Thuyết tự dưng biến sinh dƣỡng dựa mang thuyết tế bào sinh dƣỡng thƣờng xuyên chịu đột nhiên biến với tần suất thấp Sự đột biến tự nhiên môi trƣờng mặt tác động, kích thích đổi khác chức sau làm cho tổn thƣơng cấu trúc tổ chức quan lại Sự bỗng biến sinh dƣỡng đƣợc xem nhƣ chế lão hoá, bọn chúng xuất ngẫu nhiên, tuỳ trực thuộc vào thời gian vị trí, chắc rằng xảy nhƣ đoạn gen <1>,<5>,<6> 1.4 Thuyết thần gớm - nội ngày tiết Testosterone kích mê thích tổng thích hợp protein cơ, bớt giáng hoá cải thiện tình trạng tái thực hiện acid amin nhằm trì cân khối ngƣời trẻ mặc dù nhiên, giả thuyết không lý giải đầy đủ chuyển đổi khối mỡ, số lƣợng nhân tế bào cơ, số lƣợng tế bào vệ tinh khối ngƣời cao tuổi Ngƣời ta cho có lẽ rằng testosteron khởi đụng tế bào gốc đa thành loại tế bào ức chế biệt hoá chúng để thành tế bào mỡ.<9>,<10> Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 149 xôn xao tuyến nội tiết biểu rõ thời kỳ mãn tởm Sự rối loạn xảy tuyến đường sinh dục, đường yên với khá nhiều hormon không giống (ACTH, TSH, FSH.v.v.) đến bệnh cảnh khác nhau, chạm mặt lứa tuổi già; nhƣng xem nguồn gốc chung già nua 1.5 Thuyết sai lầm hệ miễn kháng (Makinodan, 1970) Nhiều nghiên cứu và phân tích cho thấy chuyển đổi hệ thống đáp ứng nhu cầu miễn dịch vì sao xuất bệnh lý tuổi già từ lứa tuổi 30 bao gồm vai trò định lão hoá con đường ức teo lứa tuổi nhƣng lão hoá không luôn kèm theo giảm tế bào lympho T nhƣ đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào tuy vậy thực nghiệm chuột giảm tuyến ức nhƣ đk liên quan với tuyến đường ức tinh hóa học tuyến ức: loài chuột xuất bệnh lupus ban đỏ già sớm, ghép đường ức quay trở về bệnh cải thiện Burnet đƣa trả thuyết xuất bệnh từ bỏ miễn đột biến nấc tế bào Phân tử MHC kiểm soát điều hành tƣơng tác tế bào lympho B T, vớ hiên tƣợng tăng giỏi kìm hãm đáp ứng nhu cầu miễn dịch đƣợc điều hành và kiểm soát chế gene Sự diện ung thƣ xuất xắc bệnh tự miễn hậu biến hóa “ báo thức tuyến đường ức” dẫn đến sai lầm gen làm cho suy sút miễn dịch <1>,<6>,<9> các thuyết tồn 2.1 Thuyết cội tự Thuyết cội tự đƣợc đề xuất từ năm 1965 Harman đƣợc thân yêu 2.1.1 tính năng gốc tự các gốc từ phân tử tạm thời mang năng lượng điện tử từ vòng bọn chúng liên kết khỏe khoắn Thuật ngữ dạng oxy chuyển động (reactive oxygen specice) miêu tả gốc tự gồm oxy nhƣ O2.-, OH dẫn xuất oxy khác nhƣ hydrogen peroxide (H2O2) acid hypochloric (HOCl) Chúng có khuynh hƣớng oxy hoá phân tử bình thường quanh tạo tổn thƣơng không hồi phục, chức phosphoryl hoá lúc công vào tế bào, gốc tự khiến : Thoái hoá protein Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 150 Peroxy hoá lipid dẫn đến phá huỷ màng lipid tế bào tiến công vào DNA bóc sợi kép DNA dẫn cho đọc sai cặp bazơ Tích luỹ phân tử LDL bị oxy hoá cội tự do, bị đam mê đại thực bào, khiến cho tế bào bọt bong bóng (foam cell) dẫn đến xơ vữa động mạch Sự công nơi bắt đầu tự hoạt hoá số enzym, lấy ví dụ như enzym protein kinase 2.1.2 nguồn gốc gốc từ oxy hoạt động: nơi bắt đầu tự sản xuất từ nguồn sau đây: phản bội ứng oxy hoá khử gồm oxy, xảy phần nhƣ chuyển hoá bình thƣờng Tế bào thực bào vận động phản ứng viêm kiểm soát và điều hành tạo thành HOCl O2.Đôi sinh đáp ứng tiếp xúc cùng với xạ ion hoá, tia tử ngoại, chất xenobiotic, thuốc, ô nhiễm môi trƣờng, sương thuốc lá, cài đặt oxy, luyện tập sức, thiếu hụt máu viên 2.1.3 Các hệ thống chống oxy hoá thể phương pháp phòng ngừa: có chức năng ngăn cản xuất hiện dạng oxy chuyển động mới, ví dụ như ceruloplasmin (Cu), methllothionin (Cu), albumin (Cu), transferin (Fe), myoglobin (Fe) Có công dụng thu dọn: có công dụng loại bỏ dạng oxy vận động vừa đƣợc hình thành, nhƣ ngăn ngừa bội nghịch ứng dây chuyền sản xuất gốc tự o những enzym phòng oxy hoá (antioxydant enzyme): superoxid dismutase (SOD), glutathion peroxidase (GPx), glutathion reductase (GR), catalase (CAT), metalloenzyme các enzym có chức năng thu dọn cội tự do, xúc tác phản ứng hoá học tập để biến gốc từ bỏ thành không độc.
Xem thêm: Tổng Hợp 22 Bài Văn Tả Cây Cối Lớp 5 Hay Nhất, Văn Tả Cây Cối (Tập Làm Văn Lớp 5)
<7> o những phân tử khác: glutathion, vitamin C, vitamin E, bilirubin, acid uric, carotenoid, flavonoid các enzym sửa chữa: có chức năng sửa chữa hay thải trừ phân tử bị tổn thƣơng cội tự xuất xắc dạng oxy hoạt động Các enzym nhƣ enzym sửa chữa DNA, methionin reductase 2.1.4 Vai trò gốc tự lão hoá một trong những nghiên cứu cho thấy thêm có tương quan phản ứng chuổi gốc tự mang lại trình già Sự sản sinh nơi bắt đầu tự gồm hoạt tính cao gây nên tổn Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 151 thƣơng tự dưng DNA, RNA, enzym, protein, acid to không bão hoà, phospholipid màng những tổn thƣơng tích luỹ dần, cuối dẫn đến bị tiêu diệt tế bào các phản ứng giảm phương pháp tăng cƣờng chất có khả kháng oxy hoá thứa ăn nhƣ nhiều loại rau, hoa uống thêm vitamin C, E, caroten Da tất cả enzym cản lại oxy hoá nhiên hoạt độ enzym bị giảm bít tất tay oxy tuổi cao <6>,<7>,<8>,<9> 2.2 Thuyết tích luỹ sản phẩm thải (thuyết glycosyl hoá) trả thuyết bất chợt đƣợc đƣa Bjorksten <2> Nó dựa nhiều đại phân tử (protein axit nhân) hoạt tính gửi hoá diện link cộng hoá trị phân tử phân tử Sự tồn trả thuyết links lƣới (crossing link) tạo tiền đề cho nghiên cứu và phân tích tổ chức liên kết, coi mô hình nghiên cứu đổi khác trình già chất protid collagen Collagen phân bổ dƣới dạng tua khắp thể: gân, bì, xƣơng.v.v., phần lớn collagen ngƣời già bị glycosyl hoá tỷ lệ tăng dần dần theo tuổi sút rõ rệt với chính sách ăn giảm bớt calo Sự tăng thêm liên kết chéo theo với tuổi dẫn đến tƣơng ứng đại phân tử bị thoái hoá không đầy đủ hay sản phẩm tích luỹ tế bào đóng góp vào vì sao lão hoá 2.3.Thuyết di truyền học (thuyết tiến hoá lựa chọn lọc) khởi đầu Medawar Haldane (1957), sau đƣợc các ngƣời kế tục té sung, hoàn thiện phát triển thành quan niệm: 2.3.1 quá trình lão hoá bao gồm chế nội sinh, chí đƣợc chƣơng trình hoá tự trƣớc nhằm loại bỏ chế hết sinh sản yêu thích nghi thay thế hệ tiện lợi chịu chọn lọc tự nhiên, sinh sản tiến hoá loại Thí nghiệm Hayflick Morehead (1961) Cơ quan động vật hoang dã có xƣơng sống bao gồm hai các loại tế bào: (1) tế bào thay đổi đƣợc (còn hotline tế bào liên gián phân), lấy một ví dụ nhƣ tế bào biểu mô; (2) tế bào không đổi đƣợc (còn hotline tế bào hậu gián phân), ví dụ như nhƣ tế bào thần kinh trơn Nhƣ vậy, vật có xƣơng sống sau sinh có số vốn định tế bào hậu gián phân các tế bào dần dần trình sinh đồ dùng tồn tại, vắt đƣợc Nhƣng trƣớc phát triển thành hẳn tế bào bị ứ đọng “chất cặn bả” nhƣ lipofusin.
Xem thêm: Cách Điều Trị Nhịp Tim Chậm, Tình Trạng Này Do Nguyên Nhân Nào
<2>,<4> Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 152 Đối với tế bào liên con gián phân, năm 1961 Hayflick Morehead chứng tỏ tế bào tuy nhiên bội (diploide fibroblasts) ngƣời tất cả khả tăng sinh tiêu giảm môi trƣờng nuôi ghép Chỉ gồm tế bào bất thƣờng bao gồm 46 nhiễm nhan sắc thể gồm khả phân chia mãi nhƣ hình trạng tế bào ung thƣ không tính ra, ông chứng minh nghịch biến hóa tuổi vật mang đến khả sống lâu tế bào nuôi cấy Mỗi năm sống ngƣời mang đến tƣơng ứng 0,2 lần nhân song tế bào Khả phân chia nguyên bào sợi sút rõ rệt bệnh “lùn già” hội bệnh Werner phản ánh chứng trạng già trƣớc tuổi đáng ý xuất biến đổi thoái hoá trƣớc trƣởng thành, giảm đáng nói khả phân chia tế bào 2.3.2 quan niệm cho lão hoá tất cả vai trò môi trường xung quanh ngoại cảnh Nếu thành viên không chết già, chết duyên cớ khác (tai đổi mới lúc đẻ, lây truyền khuẩn, thiếu thốn thức ăn, tuyên chiến đối đầu và cạnh tranh sinh tồn với loài khác.v.v.) Đến thời gian đó, số cá thể loài cân ổn định có rất nhiều gen hữu ích cho cá thể lúc trẻ em nhƣng bất lợi già nhƣ gene giúp tế bào phân triển khỏe khoắn (giúp thành viên mau lớn) trở nên gen sinh ung thƣ: bọn chúng đƣợc hotline gen tạo già hội, dù trƣớc chúng hữu ích Mặt khác, đột biến xuất gen hoàn tòan bất lợi, già chết giúp cá thể tránh đƣợc bất lợi Nhƣ vậy, ý kiến tiến hoá dự loài kiến trƣớc trình lão hoá phần tiếp tục quy trình trở nên tân tiến hữu sinh vật: quá trình tạo phôi, dậy thì, trƣởng thành Nguy chết tăng theo thời hạn hậu thế tất của: - Tồn tinh lọc cao gen cơ mà tác dụng bổ ích phát huy sớm; sau gen trở thành có hại (gen “gây già” hội) - Giảm áp lực đè nén chọn lọc nhằm chống lại gen có hại thể vào tiến trình muộn (gen “gây già” thật sự) Nói bí quyết khác, quan niệm thứ nhì trình tinh lọc để tiến hoá chế tác lão hoá, loại trừ thể già góp tiến hoá <2>,<5>,<6> III thay đổi trình lão hóa cơ thể già đổi khác mức: toàn thân, quan, hệ thống, tế bào, phân tử Thoái triển chức song song cùng với thoái triển gửi hoá chuyển động thể, biểu sụt giảm kết sinh học tập Nhƣng vớ chức thể không thay đổi giống với tuổi tác Thời gian bước đầu thoái triển, tốc độ thoái triển chức phận khác Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 153 nhìn tổng thể quan thực mau già khối hệ thống phối hợp chức năng, hệ thống bảo đảm định nội môi Sự trì ngày trở ngại Ở ngƣời tất cả tuổi, tất cả gắng sức, stress, tăng gánh chức khối hệ thống điều hoà phải thời hạn dài đƣa thể trở lại ban sơ Vì vậy, ngƣời tất cả tuổi ngƣời ta thực hiện nghiệm pháp động thƣờng xác nghiệm pháp tĩnh thay đổi mức body -Ngoại hình: dễ rõ ràng thể trẻ em thể già tập hợp tín hiệu gồm dáng vẻ dấp, cử v.v -Thể lực: sút sút, chịu đựng, thích nghi trƣớc yếu tố hoàn cảnh không dễ dãi (nóng, lạnh, ồn, máu, chấn thƣơng v v.) -Dễ mắc bệnh, dễ dàng tử vong Thí nghiệm: cƣờng độ lao động, nhóm con chuột già khánh kiệt tử vong các hẳn đối với nhóm con chuột trƣởng thành; thí nghiệm khác cho thấy chuột già cạnh tranh trì thân nhiệt, mật độ glucose, pH ngày tiết v v - phần trăm mỡ/cơ thể: thể già thƣờng bao gồm tăng tỉ lệ mỡ, hậu nặng trĩu nề di chuyển (trong hệ lại yếu ớt đi), hốc ngấn mỡ tồn thọ nhƣng cho mức béo tròn phải coi “ bệnh” Trong xác suất nƣớc thể già lại giảm khiến thuốc hoà chảy nƣớc mau bị loại bỏ Mức quan, hệ thống 2.1.Thần kinh tâm thần Giảm số lƣợng tế bào thần kinh, tế bào đệm cải cách và phát triển số vùng đại não Trong thân nơron gồm tích tụ sắc tố lipofuchsin: chất đƣợc coi sệt trƣng trình lão hoá sút sản xuất chất dẫn truyền trung gian nhƣ acetylcholin, serotonin, dopamin, acid gamma aminobutyric diện số nguyên tố sinh học khác nhƣ cortisol bất thƣờng, cội oxy tự bao gồm vai trò bớt trí lưu giữ tuổi già Giảm tốc độ phản xạ dẫn truyền đi lại giác quan lại myelin gai thần kinh.<4> sút sản xuất catecholamin khiến thể già sút khả hƣng phấn, nhƣng đến tầm trầm cảm coi “ bệnh” Giải phẩu bệnh học tập thấy tổn thƣơng teo não, chứa nhiều sắc tố mỡ, giới hạn lớp tế bào vỏ não kém, Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 154 nổi bật tế bào vỏ não gồm đám phân tử tròn ko kể ra, gồm tăng sinh loạn dƣỡng tế bào hình sao, tế bào thần kinh đệm giảm sản xuất dopamin khiến dáng cứng nhƣng tới mức run rẩy bệnh Parkinson gồm suy yếu rõ nét số chuyển động thần kinh cao cấp nhƣ: giảm xuống trí nhớ, sút hiệu học hành sáng tạo tuy vậy giữ hầu nhƣ nguyên vẹn: vốn tự ngôn ngữ, trí thức tích luỹ 2.2 Hệ nội ngày tiết Đa số chức thần kinh-nội tiết sút theo tuổi già nhƣ tuyến đường giáp, con đường yên, tuyến đường thƣợng thận, tinh hoàn buồng trứng ảnh hưởng tuyến nội huyết trục vùng dƣới đồi-tuyến yên thâm nhập qúa trình lão hoá tuyến đường thƣợng thận giảm mức cảm ứng với kích ưng ý vùng dƣới đồi con đường yên, nhƣ giảm tương tác ngƣợc từ mật độ 17-OH-Cetosteroid Đều đƣợc sử dụng để giảng nghĩa chịu đựng bao tay thể già, chí có coi chế tạo già thay đổi nồng độ nhiều nhiều loại hormon máu sút nhạy cảm quan đích thụ thể cảm thụ cùng với hormon sút số lƣợng (tế bào lympho, tế bào gan v v ) Rõ suy sút tuyến sinh dục, tuyến yên tiết nhiều hormon kích ưa thích tuyến có rất nhiều rối loạn chuyển động tuyến tuỵ các trƣờng hợp có giảm cảm thụ với insulin, khiến tuỵ tăng tiết hormon hoàn toàn có thể thiểu tế bào bêta nguyên phân phát (do trình già), sản phẩm phát thời hạn dài tăng huyết Từ đó, có chuyển đổi chuyển hoá glucid, lipid ngƣời già (gầy, mập, tăng mỡ máu, xơ xi măng .) tuyến ức thường xuyên giảm kích thƣớc chức từ thể trẻ, cho tuổi trung niên thoái hoá hẳn cấu trúc tuyến có rất nhiều thay đổi, góp thêm phần vào chế suy bớt miễn dịch tuổi già 2.3 Hệ miễn kháng 2.3.1 chống thể dịch thể - sút nồng độ kháng thể tự nhiên (kháng thể đội máu) - Giảm đáp ứng nhu cầu tạo phòng thể với phòng nguyên kỳ lạ - Tăng cấp dưỡng tự chống thể: chạm chán 10-15% ngƣời già, cao tuổi hay gặp gỡ ( kháng thể phòng hồng ước thân, kháng thể anti-DNA, chống thể anti-thyroglobulin, phòng tế bào viền dày, yếu tố dạng tốt ) Cơ chế: rất có thể giảm chuyển động tế bào lympho T khắc chế 2.3.2 Đáp ứng miễn kháng tế bào bớt phản ứng da: Tuberculin, DNCB (Dinitroclorobenzene) Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 155 - - sút phân bào với kích thích thƣờng dùng: phytohemagglutinin, concanavalin A ) giảm sản xuất Interleukin-2, đồng thời bớt số thụ thể tính cao cùng với Interleukin-2 sút sản xuất Interleukin-3, GM-CSF (Granulomonocyteclony stimulating factor) Interleukin-4, Interleukin-5, Interleukin-6 bình thƣờng tăng giảm hoạt tính số lƣợng tế bào lympho TCD4 (giảm cung cấp kháng thể) 2.4 Mô link Có thuyết cho vắt lƣợng hóa học mô link đặc trƣng lão hoá giảm glycoprotein, proteoglycan cấu tạo sợi bầy hồi, lại tăng collagen các sợi collagen biến đổi cấu trúc, bị thêm nhóm glycosyl trở bắt buộc khó hoà tan, trơ có hòn đảo lộn cấu trúc gọi ”collagen già”, gây chứng trạng xơ hoá (sclerose) quan, tế bào Hệ xƣơng ngƣời già bị xơ, giảm và ngọt ngào can xi, đƣa cho thoái hóa khớp, loãng xƣơng xuất xắc rỗ xƣơng Có người sáng tác cho mô link có chức nuôi dƣỡng (chứa mạch máu) tái tạo nên Sự vươn lên là chất mô tuổi già góp thêm phần làm quan thừa nhận đƣợc máu lốt thƣơng thọ lành 2.5 các quan khác các quan không giống nhƣ tuần hoàn gồm cung lƣợng lƣu lƣợng tim bớt Nhƣng quan trọng đặc biệt giảm mê thích nghi tim: tim ngƣời trẻ em tăng suất 15-20 lần, tim ngƣời 65 tuổi 7-10 lần áp suất máu tăng làm tim dễ dàng bị sở hữu Phổi có xu trở nên tân tiến tổ chức xơ làm nhu mô phổi bọn hồi, tổ chức triển khai liên kết trở nên tân tiến làm màng hội đàm phổi dày hơn, mật độ mao mạch quanh phế nang giảm xuống Do môi trường sống ngƣời từ 45-50 tuổi bước đầu giảm rõ rệt Thận cô đặc nƣớc tiểu, nƣớc đái tăng số lƣợng bớt tỉ trọng, máu qua mong thận bớt rõ rệt Urê máu tăng ngƣời già, với giảm thông số lọc biến hóa mức tế bào khung hình đƣợc kết cấu từ nhiều một số loại tế bào, loại khác hình thái, chức (sự biệt hoá) đặc biệt quan trọng khác khả phân loại thời hạn sinh sống Đặc điểm tế bào thể già Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 156 Màng tế bào đổi khác thành phần lipid protein theo tuổi già, nồng độ cholesterol tăng biến hóa tỷ lệ phospholipid (mất phosphatidylcholine) làm đổi khác tính ngấm môi trƣờng mặt trong, hóa học oxy hoá dẫn cho tích luỹ nội bào hóa học trơ (lipofusin) giảm chuyển hoá lƣợng, sút lƣợng kali nội bào, sút điện màng làm giảm tính chịu đựng kích thích, tính dẫn truyền, tính tinh tế cảm, tính đáp ứng nhu cầu với kích thích, tính tƣơng tác tế bào Sự lão hoá tế bào thể giảm số lƣợng bớt khả phân bào, quan trọng đặc biệt kéo dài chu kỳ phân bào chúng: - Chúng chậm trễ bƣớc vào chu kỳ luân hồi tế bào G0 -G1 - chậm chuyển từ quy trình tiền tổng hòa hợp DNA lịch sự tổng vừa lòng (G1-S) - chậm rãi tổng phù hợp DNA đưa sang giai đoạn phân bào (G2 -M) Khi cấy ghép tế bào nơi bắt đầu từ thể già quý phái thể con trẻ tế bào chuyển động mạnh lên, phục sinh rõ rệt chức phân loại Ngƣợc lại, cấy tế bào nơi bắt đầu từ thể trẻ sang trọng thể già, tế bào trẻ sút sức hoạt động rõ rệt Nhƣ vậy, sứ mệnh môi trƣờng đặc biệt quan trọng nhƣ vai trò xuất phát tế bào thay đổi mức phân tử quá trình lão hoá kéo theo tích luỹ loại phân tử gặp gỡ tuổi trẻ tình trạng bệnh lý, ví dụ: hóa học lipofuscin nhiều các loại tế bào, chất hemosiderin đại thực bào hệ liên võng, hóa học dạng tinh bột (amyloid) số đông tế bào ngƣời già 80 tuổi bố quan lây lan tinh bột não, tim tuỵ thƣờng gặp Các phân tử collagen trở bắt buộc trơ ỳ, hoà tan, dễ dàng bị teo nhiệt, hòn đảo lộn cấu trúc đƣờng hoá Tích luỹ những enym không đặc hiệu ko hoạt động, nhƣng đáng ý biến hóa DNA RNA DNA lắp chặt với histon kim loại, dễ dẫn đến phân đoạn, nhiều nhiễm dung nhan thể có cấu trúc sai lạc sút hoạt tính enzym chịu trách nhiệm phục hồi tổn thƣơng DNA IV.Tuổi già bệnh tật Nhƣ trình bày, già làm sút chức quan, giảm bớt khả ưa thích ứng phục hồi, dễ đƣa đến xôn xao cân nội môi Đó chi phí đề đến bệnh tật xuất rất có thể bệnh dịu từ tuổi trẻ phát triển mạnh thể già, bệnh mới, tƣơng đối sệt trƣng cho ngƣời già hoàn toàn có thể coi bệnh ngƣời già bệnh phân phát sinh tuổi (tuổi trẻ em mắc), bắt nguồn từ chuyển đổi tế bào, quan, khối hệ thống trình lão hoá, đƣa mang lại tình trạng bảo đảm ( giảm phục hồi, tái tạo, phì đại, bớt viêm sốt, giảm thỏa mãn nhu cầu với hormon, hóa học Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 157 trung gian, dễ dàng tổn thƣơng găng tay ) vày tỉ lệ tử vong tăng; tăng gấp đôi sau năm cốt truyện bệnh ko điển hình, dễ bất thần Bệnh quánh trƣng mang lại tuổi già thƣờng gặp: ung thƣ, tim mạch, đái đƣờng, loãng xƣơng, từ bỏ miễn.…Cứ những năm tuổi, phần trăm chết tim mạch lại tăng vội vàng 2-3 lần với ung thƣ, nhiễm trùng tƣơng từ Bệnh tim mạch u làm bớt thọ 10-12 năm <5>,<6>,<11> thống kê lại Việt Nam cho thấy thêm ngƣời già 65 tuổi tất cả mang 1-2 bệnh mạn tính khác.Các bệnh mắc mắc từ trẻ con nặng lên trên mặt thực tế, số ngƣời chết tuý già TÀI LIỆU THAM KHẢO Amerriman (2000) Handbook of International geriatric medicine Vũ Triệu An (2001), “Giải thưởng Nobel 2001 sinh y học”, Tạp chí phân tích Y học, Vol 16 số 3, mon 12, 2001, tr 41-44 Harrison„s principles of internal medicine (1996) Volume bên xuất Graw JM Flacker, LA Lipsitz (1999), “ Neural mechanisms of delirium: current hypotheses & evolving concepts”, the journal of gerontology series A: Biological sciences and medical sciences, 54: 1-2 Phạm Khuê (2000) Bệnh học tập tuổi già bên xuất Y học Nguyễn Ngọc Lanh (2002) “ Sinh lý bệnh trình lão hoá” Sinh lý bệnh công ty xuất Y học tập Nguyễn Nghiêm chính sách (2001), “Sự liên quan gốc từ bệnh tật”, Tạp chí nghiên cứu và phân tích Y học, Vol 16 số 3, tháng 12, 2001 tr 47-55 Maristela Taufer, Alexandra Peres (2005),” Is the Val16Ala Manganese Superoxide Dismutase Polymorphism associated with the aging process”, the journal of gerontology, 60: 432-438 M Arcand, R Hébert (1997) Précis pratique de gériatric bên xuất Edisem-Maloine SA paris Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 158 10 Shalender Bhasin, Wayne E (2003), “The mechanisms of androgen effects on body composition: Mesenchymal pluripotent cell as the target of androgen action”, the journal of gerontology series A: Biological sciences & medical sciences, 58: 103-110 11 Nguyễn Thiện Thành (1991) Hƣớng dẫn ngƣời tất cả tuổi giữ lại gìn mức độ khoẻ đơn vị xuất Y học Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page 159 ... Dung huấn luyện và đào tạo sinh lý bệnh dịch gồm tất cả hai phần: - Sinh lý bệnh đại cƣơng: tất cả khái niệm quy hình thức chung bệnh; sinh lý dịch trình bệnh lý chung Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page - Sinh lý bệnh quan: nghiên... 134 SINH LÝ BỆNH QUÁ TRÌNH LÃO HÓA 147 Bs Nguyễn Đình Tuấn (st) Page Chƣơng GIỚI THIỆU MÔN SINH LÝ BỆNH I Đại cương Định nghĩa Sinh lý bệnh lý học hay điện thoại tư vấn tắt sinh lý bệnh dịch học môn... Vạc sinh, phát triển xong xuôi bệnh; tức nghiên cứu biến đổi thể mắc bệnh trình bệnh dịch lý điển hình nổi bật cuối để khám phá quy luật chuyển động bệnh nói phổ biến Theo Purkinje: Sinh lý bệnh sinh lý thể bị bệnh
